کسی پنج سال پیش مثلا مستطیع بوده و در ثبت نام حج شرکت کرده، ولی الآن فقیر شده آیا حج بر چنین شخصی واجب است؟ و اگر سیّد باشد می شود از خمس آل محمّد (صلی الله علیه وآله) به او داد تا به مکّه برود؟

جواب: اگر موقعی که نوبت او می رسد فاقد بعضی از شرایط باشد حج بر او واجب نیست.

سؤال 380- شخصی حدود ده سال قبل برای حجّ بیت الله الحرام ثبت نام نموده لیکن در سال 66 به رحمت ایزدی پیوست امسال نوبت حجّ آن مرحوم رسیده است مستدعی است تکلیف ورثه و بری شدن ذمّه آن مرحوم را بیان فرمایید از طرف دیگر تصرّف در این وجه چگونه است؟

جواب: اگر راهی برای رفتن به مکّه جز بودن در نوبت نداشته است چنین کسی مستطیع نشده و وجه مزبور جزء مال الارث است و اگر بخواهند احتیاط کنند می توانند حجّ میقاتی به مبلغ کم بگیرند مشروط بر این که صغیر نداشته باشد یا اگر صغیر دارد از سهم کبیر بردارند.

سؤال 381- اگر خانمی قبل از ازدواج نذر کرده باشد که حجّی بجا آورد و بعد از آن ازدواج کند، آیا باز هم جهت انجام فریضه حج اجازه شوهر لازم است؟ و آیا شوهر حقّ ممانعت دارد؟

استفتاءات جدید، ص: 117

جواب: اجازه شوهر لازم است و شوهر حق ممانعت دارد.

سؤال 382- تمام مخارج حج را شوهرم بر عهده گرفته است، ولی می دانم که اهل خمس نیست و من از خود مالی ندارم، تکلیف من در ارتباط با هزینه رفت و برگشت، ارز، لباس احرامی و قربانی چیست؟ خمس اینها بر عهده کیست؟

جواب: خمس اینها بر عهده شماست و اگر